blog blog

Engelli Raporu ile Araç Alımı ve Şartları Nelerdir?

14 Temmuz 2023

Vücutlarının belirli bir bölgesinde engel olan ve bu engel sebebiyle belirli bir oranda engelli statüsünde yer alan kişilere devlet tarafından engelli raporu verilir. Bu rapor, engelli vatandaşların hayatlarını kolaylaştırmayı ve onlara birtakım haklar sunmayı amaçlar. Bu haklar arasında araç alımı ve kullanımını kolaylaştırmaya yönelik olan bir hak da bulunur. 

Engelli raporu ile araç alımı, devlet tarafından engelli bireyler için özel olarak oluşturulmuş bir haktır. Bu doğrultuda engelli raporuna sahip olan kişiler, engelli raporları ile birlikte ilgili kurum ve kuruluşlara başvurarak özel tüketim vergisi ve motorlu taşıtlar vergisi ödemesi yapmak zorunda kalmadan araç satın alabilirler. 

Söz konusu özel tüketim vergisi muafiyeti, belirli bir silindir hacmine kadar olan araçları kapsar. Buradan hareketle belirli bir silindir hacminin üzerinde olan araçlar için engelli bireylerin, küçük de olsa bir vergi tutarı ödemeleri gerektiği söylenebilir.

%60, %70 ve %80 Engelli Raporu ile Araç Alma

Engelli bireylerin araç satın alabilmeleri için oluşturulmuş olan hak, kişilerin bazı özel durumlara sahip olması şartını taşır. Bu şartlara sahip olmayan kişiler, engelli raporuyla araç alma hakkından faydalanamazlar. 

Engelli raporu ile araç alma, devlet tarafından 2 farklı engelli raporuna göre farklı uygulamalar geçerli olacak şekilde gerçekleştirilir. Burada engelli bireyler, %90 engel oranına sahip olan bireyler ve %90’ın altında engel oranına sahip olarak bireyler olmak üzere 2 farklı kategoride değerlendirilir. 

%90 engel oranının altında ve %60, %70 ve %80 oranında engelli raporuna sahip olan kişiler, yalnızca ortopedik rahatsızlıklara sahip olmaları durumunda engelli bireylerin sahip olduğu haklardan yararlanabilirler. Ayrıca bu engel oranına sahip olan kişilerin araçları kendileri için alıyor olması gerekir. 

Engelli raporuna sahip olan kişiler, engelli oldukları vücut bölgelerine uyumlu olabilmesi için özel olarak geliştirilen araçları satın almak durumundadır. Engelli bireyler, ancak bu şartın yerine getirilmesi durumunda engelli raporları ile araç satın alabilir ve özel tüketim vergisi ve motorlu taşıtlar vergisi muafiyeti gibi haklardan yararlanabilirler. 

%90 Engelli Raporu ile ÖTV’den Muaf Araç Alım Şartları Neler?

%90 engel oranına sahip olan kişilerin araç almaları durumunda devlet, bu kişiler için özel vergi indirimleri ve vergi muafiyetleri uygular. Bu vergiler arasında özel tüketim vergisi ve motorlu taşıtlar vergisi yer alır. 

Yüzde 90 engel oranına sahip olan bireyler, MTV ve ÖTV vergilerinin karşılık geldiği tutarları ödemeden araç satın alabilirler. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, engelli bireylerin özel tüketim vergisi muafiyetinden yararlanabilmeleri için sıfır araç satın almaları gerektiğidir. İkinci el araç satın alımlarında özel tüketim vergisi alınmadığından, kullanılmış araç satın alan ve %90 engelli raporuna sahip olan kişiler ÖTV muafiyetinden yararlanamaz. 

%90 ve üzeri oranlarda engelli raporuna sahip olan kişiler, tekerlekli sandalye kullanıyorlarsa satın alacakları aracı bu duruma özel olarak düzenletip satın alabilirler. Fakat böyle bir durum söz konusu değilse, kişiler sıfır araçlarını ÖTV’den muaf bir şekilde satın alabilir. 

%90 engelli raporu ile ÖTV’den muaf araç satın alınabilmesi için engelli olan bireyin, uzman doktorlar tarafından onaylanmış sağlık raporu bulunmalıdır. 

Engelli Araç Limiti Ne Kadar?

Belirli bir oranın üzerinde engelli raporuna sahip olan bireylerin ÖTV’den muaf olarak araç satın alabilmeleri devlet tarafından mümkün hale getirilmiştir. Fakat bireyler, bu uygulamayı tercih edecekleri tüm araç tiplerinde kullanamazlar. Bu doğrultuda ÖTV’den muaf tutulabilecek araçların belirli bir satış fiyatının altında olması gerekir. 

2022 yılında özel tüketim vergisinden muaf olarak engelli bireyler tarafından satın alınabilecek araçların maksimum bedelleri 450.000 Türk lirası olarak belirlenmişti. Bu miktar, ilgili tutarın enflasyon gibi sebepler doğrultusunda adaletsiz durumlar ortaya çıkarmaması amacıyla devlet tarafından her yılın başlangıcında yenilenir. 

Yeni düzenlemeye göre 2023 yılında belirli bir oranın üzerinde engelli raporuna sahip olan kişilerin özel tüketim vergisi muafiyeti ile alabilecekleri araçların maksimum tutarları 1.004.000 Türk lirası olarak belirlenmiştir. 

Engelli Araç İndirimi Hesaplama Nasıl Yapılır?

%40 ve üzerinde engelli raporuna sahip olan kişiler, belirli şartları karşılamaları halinde ÖTV muafiyeti ile sıfır araç sahibi olabilir. Bu kişiler için engelli araç indirimlerinin nasıl hesaplandığı oldukça önemlidir. 

Engelli araç indirimi hesaplama işlemlerinin nasıl yapıldığı aşağıdaki şekilde özetlenebilir:

  • Öncelikle aracın ham fiyatı baz alınır. Aracın ham fiyatına özel tüketim vergisi uygulanır ve bunun ardından ham fiyat ile ÖTV fiyatı toplanır. Ortaya çıkan miktar üzerinden KDV hesaplanır.

  • Araç satın alma işlemlerinde geçerli olan KDV oranı %20 olarak belirlenmiştir. Fakat devletin aldığı kararlar doğrultusunda bu konuda engelli bireylere birtakım avantajlar sunulur. Bu doğrultuda normal şartlarda %20 oranında hesaplanan KDV ücreti, engelli kişiler söz konusu olduğunda %15 üzerinden hesaplanır. 

  • Aracın satış fiyatı üzerinden KDV düşülür. Ortaya çıkan tutar üzerinden ÖTV düşülür. Son olarak en son ortaya çıkan tutar üzerinden KDV hesaplaması yapılır ve bu tutar ilgili tutarın üzerine eklenir. 

Böylece engelli raporuna sahip olan kişilerin tercih ettikleri arabayı satın alırken engelli araç indiriminden ne kadar faydalanabilecekleri hesaplanmış olur. 

Engelli Raporu Başvurusu İçin Gerekli Evraklar Nelerdir?

%60, %70, %80 ya da %90 engelli raporu ile araç alma işlemlerinin gerçekleştirilebilmesi için kişilerin söz konusu engelli raporlarına sahip olmaları gerekir. 

Engelli raporu almak isteyen bireyler öncelikle Sağlık Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş hastanelere başvurmalıdır. Engelli bireyler, uygun hastane ortamlarında muayene edilir ve uzman doktorlar tarafından engelli oldukları onaylandıktan sonra engelli raporu alırlar. 

Bu işlemlerin yanı sıra engelli raporu başvurusunda bulunmak isteyen kişilerin sahip olmaları gereken evraklar bulunur. Engelli raporu başvurusu için gerekli evraklar şunlardır:

  • Türkiye Cumhuriyeti nüfus cüzdanı

  • Nüfus cüzdanı fotokopisi

  • Vesikalık fotoğraf

  • Engellilere özel başvuru form belgesi

  • Uzman doktorlar tarafından imzalanmış muayene belgesi

  • 5 adet vesikalık fotoğraf

  • Sağlık kurumunun, Engelli Sağlık Kurulu Raporu başvurusu için verdiği belge

Engelli şahısların yetişkin olmamaları durumunda, başvuruları anne ya da babaları tarafından yapılmalıdır. Bu durum söz konusu olduğunda engelli raporu başvurusu için gerekli olan belgeler arasında vasi belgesinin de yer alması gerektiği unutulmamalıdır. 

Engelli Araç Alımı İçin Gerekli Evraklar Nelerdir?

Devlet tarafından belirlenmiş oranın üzerinde engel oranına sahip olan kişiler, araç satın alım işlemleri sırasında birtakım belgeleri yanlarında bulundurmak ve yetkililere teslim etmek durumundadır.

Engelli araç alımı için gerekli belgeler şunlardır: 

  • Engelli şahsa ait engelli raporu

  • Özel tüketim vergisi ödeme belgesi

  • Ehliyet

Bu belgelerin temin edilmesi ve ilgili kurumlara verilmesinin ardından engelli bireyler ÖTV ve MTV gibi vergi türlerinden muaf olarak araçlarını indirimli bir şekilde satın alabilirler. 

Araç alımı öncesinde kişilerin bazı detaylar hakkında bilgi sahibi olmaları önemlidir. Bu detaylardan biri, engelli raporu aracılığıyla vergiden muaf olarak satın alınan araçların satış işlemleri için belirli bir sürenin geçmesi gerektiğidir. 

Bu doğrultuda engelli raporu ile satın alınmış araçlar, satın alımlarını takip eden 5 sene içerisinde satışa çıkarılamaz. Ayrıca bu şekilde satın alınmış olan araçların, engelli şahıslar üzerine kayıtlı olması gerekir. Bu araçların farklı amaçlar sebebiyle satın alındığı ya da engelli raporu ile araç alımı konusunda sahtecilik yapıldığı tespit edilirse ilgili kişiler yasal cezalandırmalara tabi tutulabilirler. 

MTV Muafiyetinden Nasıl Faydalanılır?

Engelli bireylerin hayatlarını kolaylaştırmak ve onlara araç satın alma işlemlerinde maddi destekte bulunmak amacıyla verilen bir diğer hak, MTV muafiyetidir. Tıpkı ÖTV muafiyeti gibi MTV muafiyeti de belirlenen oranın üzerinde engelli raporuna sahip olan kişilere özeldir ve söz konusu şahısları maddi açıdan desteklemeyi hedefler. 

Yüzde 90 ve üzeri engelli olan ve engelli raporuna sahip olan kişiler, ÖTV ödemek zorunda olmadıkları gibi MTV ödemek zorunda da değildir. Fakat engelli raporu %90 oranının altında olan bireylerin MTV muafiyetinden faydalanabilmeleri ve tercih ettikleri aracı satın alabilmeleri için ilgili kurumlara başvuruda bulunmaları gerekir. Bu durumda kişiler, engelli oldukları duruma özel olarak uyarlanmış olan araçları satın alabilirler. 

Araç tescil belgesinin alınması, proje raporu belgesinin temin edilmesi ve gerekli vergi istisnası bildirim belgelerinin toplanmasının ardından engelli bireyler ÖTV ve MTV muafiyetinden yararlanarak sıfır araçlarını satın alabilirler. 

ÖTV Muafiyetli Araçlar Hangileridir?

Engelli bireyler, engelli raporlarını yetkili kurumlardan temin etmelerinin ardından ÖTV ve MTV gibi vergilerden muaf olabilmek için uygun araçları tercih etmelidirler. Bu konuda yetkili merciler tarafından konulan en önemli sınırlandırma, engelli kişilerin satın alacakları araçların fiyatlarına yöneliktir. 

Devletin belirlediği sınırlar içerisinde satış fiyatına sahip olan araçlar, engelli bireyler tarafından ÖTV ve MTV’den muaf olarak satın alınabilir. 

2022 yılında motor silindir hacmine bakılmadan, ÖTV ve diğer vergiler de dahil toplam 330 bin 800 TL’yi geçmeyen araçlar ÖTV muafiyeti kapsamındadır.  

Motor hacimleri dikkate alındığında ise ÖTV muafiyetli araçlar aşağıdaki gibidir:

  • Motor silindir hacmi 1600 cm³ ve altındaki binek otomobiller

  • Tüm motosikletler

  • Motor silindir hacmi 2800 cm³ ve altındaki hafif ticari araçlar

ÖTV İstisnalı Araç Satılabilir mi?

ÖTV ve MTV muafiyetli satın alınan araçlar, satın alındıkları yılı takip eden 5 sene içerisinde satılamaz. Bu kural, engelli kişilere verilen hakkın ticari çıkarlar uğruna kullanılmasını önlemek üzere devlet tarafından çıkarılmıştır. 

Araç satın alma tarihi üzerinden 5 yılın geçmesinin ardından engelli kişilerin yeniden ÖTV ve MTV muafiyeti ile sıfır araç satın alma hakları doğar. Bu da geçmişte ilgili vergilerden muaf olarak satın alınan aracın satışa çıkarılabilmesini mümkün kılar. 

İkinci aracın satın alınmak istenmesi halinde, engelli bireylerin noterlere başvurması ve 5 yıl önce satın aldıkları aracın süresinin dolduğuna dair bildirimde bulunmaları gerekir. Bu işlemi yerine getiren kişiler ÖTV ve MTV muafiyetli şekilde sıfır araç satın alabilir ya da eski araçlarını satışa çıkarabilirler. 

Araç satın aldıktan sonra yapılması gereken ilk işlem zorunlu trafik sigortasını yaptırmaktır. Araç sahiplerinin tamamı için zorunlu olan ve herhangi bir kaza durumunda karşı tarafa verilen maddi ve bedeni hasarları güvence altına alan zorunlu trafik sigortanızı yaptırırken günlerce araştırma yapmanıza gerek yok!

Sigortaladim.com ile 20’den fazla sigorta şirketi aynı anda elinizin altında! Hemen sigortaladim.com’dan trafik sigortası teklifi alın, aynı ekrandan fiyatları karşılaştırıp tek tıkla sigortanızı yaptırmanın kolaylığını yaşayın!

Editörün Seçtikleri

Benzer İçerikleri Gör

Güncel İçerikler

Araç Satışında Sigorta Zorunluluğu Getirildi
2025 MTV Fiyatları
Pasaport Harçları 2025
Vergi ve Harç Düzenlemeleri 2025
Araç Sigorta Fiyatını Belirleyen Etkenler
Trafik Sigortası Fiyatları
Whatsapp Whatsapp'dan yaz

Tamam