Depremden Korunma Yolları

Ülke olarak birden fazla aktif fay hattının bulunduğu bir coğrafyada yaşıyoruz. Bu da deprem afeti için her dakika tetikte olmamız gerektiği anlamına geliyor. Uzmanlar çok uzun süredir bizleri deprem konusunda bilinçlendiriyor. Deprem öncesi alınması gereken doğru yapılaşma, yapıları depreme karşı korunaklı şekilde güçlendirme gibi yapısal önlemleri ve diğer önlemleri aldıktan sonra deprem zaten sizlere zarar vermeyecektir. Bunun dışında deprem anında yapılması gerekenler de oldukça fazla önem taşıyor. Her ne kadar önleminiz bulunsa da bunları deprem anında eyleme dökmek işin farklı bir boyutu. Bu yazımızda depremden korunma yöntemleri hakkında bilgi verecek; “depremden korunmak için hangi önlemleri almalıyız?”, “depremden korunmak için neler yapılmalıdır?” gibi soruları yanıtlayacağız.

Deprem Anında Kapalı Binadaysanız

Eğer deprem anında eviniz, iş yeriniz, okul ya da bunun gibi herhangi bir kapalı binada iseniz depremden korunma adına yapabilecekleriniz şu şekilde söylenebilir. Öncelikle deprem sarsıntısını hissettiğiniz anda paniğe kapılmaksızın bulunduğunuz binada sizin için saklanma yeri olabilecek en doğru yeri aramalısınız. Kiriş ve benzeri yapıların altından tamamen uzak durun. Deprem anında nereye saklanmalı diyecek olursanız buna cevap deprem öncesinde önlem olarak gerçekleştirmiş olduğunuz sabitleme işlemi sonrası sabitlenmiş mobilyaların yanı olabilir. Yerinden oynayamayacak durumdaki masaları yanına çökmek için kullanabilirsiniz. Bu tür sabit eşyalar sizi koruyacak ve tutunmanıza izin vererek etrafa savrulmanızı önleyecektir. Okulda iseniz bu alan sıralarınızın yanı olabilir. İş yerlerinde ise ofis masalarınızı bunun için kullanabilirsiniz. Sonrasında bu sabit eşyanın yanında çökerek ellerinizle başınızın üstünü kapatmanız ve tutunmanız gerekiyor. Bu çok önemli üç adımı uyguladıktan sonra sarsıntının tamamen bitmesini bekleyin. Sarsıntının bittiğinden emin olmadan yerinizi terk etmeyin. Sarsıntı bittikten sonra daha önce hazırlamış olduğunuz deprem çantasını alarak içerisinde bulunduğunuz binada ulaşabildiğiniz, yanınızdaki insanlarla birlikte binayı tahliye işlemine başlayın. Olası yangın ve benzeri afetleri engellemek adına gaz vanalarını kontrol edin, devre dışı bırakın. Çünkü deprem sonrası yangınlar çok yaygın görülmekte. Deprem anında binayı terk etmeye çalışmayın. Hele ki deprem anında merdiven kullanmak yapacağınız yanlış şeylerin başında geliyor. Deprem anında kullandığınız merdiven yıkıntı haline gelebilir. Aynı şekilde asansörler de tehlike arz etmekte. Asansörleri sarsıntı sonrasında da kullanmayın. Sarsıntı geçtikten sonra yangın merdiveninden tahliyeyi gerçekleştirebilirsiniz. Deprem anında çelik kapı kasasında sıkışma yaşanabilir. Kapılar tahliye konusunda oldukça büyük tehlike teşkil etmekte. Bu yüzden önlem olarak kapılarınızı kontrol etmelisiniz. Sıkışma durumu oldukça sık görülüyor.

Soğukkanlı Olun

Deprem bizleri aniden yakalayan bir afet. Herhangi bir şekilde belirtisi kestirilemiyor ve her koşulda bu afete yakalanabilmemiz mümkün. Hal böyle olunca da hayatta kalmak adına soğukkanlı olmamız gerekiyor. Bütün yapılan işlemler ve önlemlerden evvel soğukkanlılık bir hayli önemli. Çünkü panik bir insanı canından edebiliyor. Bunun birçok örneği bugüne kadar görülmüş durumda. Deprem anında paniklemeden soğukkanlı bir şekilde yapmamız gerekenleri yaptığımızda hiçbir problem kalmayacaktır. Toplu bir alandaysak ve de yanımızda insanlar varsa da bu ekstra önem taşıyor. Panik halindeki tavırlarımız insanlara yansıdığında hiç de hoş olmayan sonuçlar doğabilir. Çevremizdekileri de soğukkanlı olmaya itmemiz, panikten uzaklaştırmamız gerekli. Bu şekilde tüm adımları doğru şekilde yaparak deprem afetinden en az hasarla kurtulabiliriz. Depremden korunmak için bu basit görünse bile oldukça önemli bir adım. Bugüne kadar görülen kayıpların birçoğu önlemsizliğin yanı sıra panikten yaşanmış durumda. Panik durumunda olan insanlar deprem anında balkondan atlamak, merdivenlerden inmeye çalışmak, çök-kapan-tutun pozisyonunu almamak gibi birçok yanlışta bulunarak kendini hedef yapmakta. Bunun önüne geçebilmek adına sakinliğimizi korumalı ve çevremizdekilerle iş birliği içerisinde hareket etmeliyiz. Deprem anında bina yıkılması yaşanması ve enkaz altında olmanız durumunda da aynı soğukkanlılığı korumanız gereklidir. Enerjinizi enkaz altında tasarruflu kullanmanız gerekiyor.

Sabitlenmemiş Eşyalardan Uzak Durun

Deprem ve korunma yolları dendiğinde deprem çantası hazırlama gibi maddelerin yanı sıra diğer önemli madde de evimizdeki sabitlenmemiş eşyaları duvara sabitlemektir. Evinizdeki dolaplar, kitaplıklar, tehlike arz edebilecek diğer nesneleri duvara bir şekilde sabitlemeniz gerekmekte. Diğer şekilde deprem anında bu nesneler sizin için ölümcül tehlike arz edecektir. Sarsıntı anında kesinlikle sabit olmayan eşyaların yanında bulunmayın. Bu şekilde ezilme tehlikeniz artacaktır. Sabitlemiş olduğunuz nesnelerin yanını tercih etmeniz daha sağlıklı bir seçim olacaktır. Deprem anında aynı zamanda sabitlemenizin mümkün olmayacağı pencerelerden uzak durun. Basınçla birlikte pencereler patlayarak sizin için ölümcül sonuçlar doğurabilir. Bu yüzden pencerelerden, ev içerisindeki ayna ve avize gibi nesnelerden uzak durmanız oldukça önemli. Deprem anında çok geç kalmamış olmak için depremden korunmak için neler yapmalıyız dendiğinde akla ilk gelen sabitleme işlemini kesinlikle çok geç olmadan yapmanız gerekiyor.

Yaşam Üçgeni Kurun

Depremden korunmak için alınan önlemler arasında sizin için tehlike teşkil edebilecek sabitlenmemiş raf, dolap ve kitaplık gibi nesnelerin sabitlenmesi oldukça büyük bir önem taşıyor. Sarsıntı anında bu sabitlenmiş nesneler sizlerin hayatını kurtarabilir. Yaşam üçgeni denilen savunma mekanizmasında deprem sarsıntısı anında daha önce sabitlemiş olduğunuz nesnenin yanında bulunduğunuzda üstünüze düşen diğer bir nesne size çatı görevi görüyor. Bu sayede moloz ve benzeri ağırlıklardan kendinizi yüksek ölçüde koruyabilirsiniz. Mutlaka dış duvarlara yakın olan sabitlenmiş nesneleri seçin. Yıkım olması takdirinde dışarı çıkmanız bu sayede daha kolay olacaktır. Cenin pozisyonuna girerek vücudunuzun bütün bölümlerini bu üçgenin içerisinde tutmaya çalışın. Üzerinizdeki nesne vücudunuzu olası enkaz düşümünden kurtaracaktır. Mümkünse çevrenizdeki örtü gibi nesnelerle üzerinizi örtün. Bu sayede eğer açıkta olan bölgenize bir şey düşerse bunun vereceği hasarı indirebilirsiniz.

Binayı Tahliye Edin

Depremden korunma yolları dendiğinde bir diğer olay da soğukkanlı olmak. Soğukkanlı olmaksızın paniğe kapılan insanlar sarsıntı sırasında direkt olarak binadan çıkış yapmaya çalışıyorlar. Merdiven veya asansörü kullanmaya kalkışıyorlar. Asansörler oldukça tehlikeli olmakla birlikte merdivenlerin yapıları normalden oldukça farklıdır. Sarsıntıya karşı daha hassas bir tepki göstermeleri olasıdır. Bu tür davranışlardan ötürü depremlerde vefat edenlerin sayıları gün geçtikçe artmakta. Soğukkanlı olarak sarsıntının bitmesini beklemelisiniz. Bulunduğunuz çök-kapan-tutun pozisyonundan sarsıntı bittikten sonra çıkabilirsiniz. Bundan emin olduğunuzda tek başınıza ya da bulunduğunuz alanda sizden başka birileri var ise onlar ile birlikte binayı acil çıkış kapısından olmak üzere tahliye edebilirsiniz.

Telefon Kullanmayın

Deprem anında en çok yapılan hatalardan biri de sarsıntı geçtiği gibi telefonlara sarılmaktır. Her depremde gördüğümüz gibi bu tür olaylar sonucu tüm hatlar kilitlenmekte ve şebekeler çöküş yaşamakta. Bu durum ise acil durumda olan insanların acil hatlara ulaşmalarını engelliyor. Tanıdığınız herkese kendiniz hakkında durum bilgisi vermek yerine tek bir kişiyi bir süre sonra arayarak güvende olduğunuzu belirtebilirsiniz. Bu kişinin diğer tanıdıklarınıza ulaşmasını sağlayabilirsiniz. Telefon görüşmesi yapmak yerine kısa mesajla haberleşmeniz daha doğru bir hamle olabilir.

Deprem Anında Araç Kullanıyorsanız

Deprem anında araç kullanıyorsanız bu durumun birden fazla senaryosu bulunmakta. Otoban gibi açık ve geniş bir düzlükte iseniz depremi hissettiğiniz anda yavaş bir şekilde aracınızı sağa çekmeli, anahtarı kontakta bırakmalı ve sarsıntı geçtiğinde ise en güvenilir alanı bulmalısınız. Daha çok yamaç kenarı bir alanda iseniz aracınızdan inmeli, yanına çökerek onu sabit nesne gibi kullanmalısınız. Sarsıntı geçtikten sonra yaya şekilde güvenli bir alana gitmelisiniz. Eğer sarsıntı anında otopark, tünel gibi tehlike arz eden bölgelerde iseniz aynı şekilde aracınızın yanına çökmelisiniz. Tünellerde, otoparklarda kesinlikle aracınızın içinde beklemeyin. Aracınız üstüne gelebilecek bir moloz yığını arabanızı büyük ölçüde ezebilir. Ancak yok etmeyeceği için siz de bunu sabit bir nesne olarak dikkatli bir şekilde kullanabilirsiniz.

Korunun ve Güvenli Bölgeye Geçin

Deprem anında yapılacak şeyler yapıldığında, yani korunma durumu sağlandığında geriye kalan kendiniz için güvenli bir bölge bulmaktır. Bunun için mahallelerde belirtilen toplanma alanlarını tercih edebilirsiniz. Ya da bu alanlara uzaksanız ise açıklık, ağaç veya elektrik hattı bulundurmayan alanları kendinize güvenli bölge olması için tercih edebilirsiniz. Deprem anında size yardımcı olması adına mutlaka önlem olması için mahallenizdeki toplanma yerinizi öğrenmelisiniz.