Türkiye’nin deprem kuşağında yer alan bir ülke olduğu, yaşanan her acı olaydan sonra bir kez daha anlaşılıyor. Resmî raporlara göre yirmi bine yakın ölü, yirmi beş bine yakın yaralı, yüz binlerce ev ve iş yerinin hasar almasıyla sonuçlanan 17 Ağustos 1999 Marmara depreminin acısı, hafızalardan silinmiyor. Can ve mal kaybının yanı sıra ciddi oranda ekonomik kayba da neden olan depremin ardından 2000 yılında kurulan Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK), yaşanabilecek deprem ve depremlerden kaynaklanan birçok olumsuzluğa karşı maddi güvence sağlamaya devam ediyor.
Konut Sahiplerinin Depreme Karşı Maddi Güvencesi: DASK
Uzmanların da belirttikleri gibi depremle yaşamaya alışılması gerekiyor ve hem maddi hem de manevi açıdan çeşitli önlemler almak, önem kazanıyor. Tam da bu noktada devreye giren DASK, konut sahiplerinin deprem ve deprem sonrasında gerçekleşebilecek; yer kayması, infilak ve yangın gibi olaylardan kaynaklı maddi zararları, Zorunlu Deprem Sigortası poliçe kapsamında belirtilen değer oranlarında karşılıyor. Hasar ihbarının yapılmasından kısa süre sonra olay yerine ulaşan ve DASK tarafından görevlendirilen bağımsız hasar tespit görevlileri, hazırladıkları evrakı DASK’a gönderiyor. Bina ve zemin değerlendirmelerinin akabinde ilgili ödemelerin tamamı DASK tarafından nakit olarak gerçekleştiriliyor. Tüm bu sürecin kısa zamanda tamamlanması ve ödemelerin eksiksiz alınması için hasar tespit görevlilerine doğru şekilde bilgi verilmesi gerekiyor. Aksi halde hatalı bilgilendirmeden kaynaklı, maddi kayıplar meydana gelebiliyor.
DASK tarafından sunulan ve yetkilendirilmiş sigorta şirketlerinin yanı sıra acentelerin düzenledikleri Zorunlu Deprem Sigortası, geniş bir teminat kapsamı sunuyor. Bu bağlamda depremden etkilenen bina tamamen ya da kısmen zarar görmüş olsa da teminat altında bulunuyor. Örneğin binanın; ana duvarları, istinat duvarları, merdivenleri, çatıları, tavanları ve daha bunlar gibi pek çok kısım, teminat kapsamına giriyor. Öte yandan; kâr kaybı, kira mahrumiyeti, enkaz kaldırma masrafları, manevi tazminat talepleri gibi zararlar, Zorunlu Deprem Sigortası kapsamında yer almıyor. Bunlara ek olarak can kaybı veya yaralanmalar da yine, deprem sigortası kapsamına girmiyor.
E-devlet Aracılığıyla DASK Poliçe Sorgulama İmkanı
Yıllık düzenlenen ve sene sonunda yenilenmesi gereken Zorunlu Deprem Sigortası, yalnızca ev ve iş yeri sahibi adına hazırlanabiliyor. Zorunlu Deprem Sigortası’nın yaptırılmaması durumunda herhangi bir cezai müeyyide bulunmuyor ancak bu durumda, konut veya iş yerlerinin alımı, satımı ya da kiralanması mümkün olmuyor. Ev ve iş yerlerini kiralayanlar, poliçeleri “Sigorta Ettiren” sıfatıyla yine mal sahibi adına sigortalatabiliyor. Ayrıca her yıl düzenli yenilenen deprem sigortası poliçe fiyatı - fiyatlarında, öngörülen en uygun tutarlar nispetinde indirimler gerçekleştirilebiliyor. Sigorta ettirilecek binanın risk bölgesine ve yapı tarzına göre belirlenen on beş farklı fiyat tarifesi bulunuyor. 1 Ocak 2017 tarihi itibariyle çelik-betonarme karkas yapıların metrekare birim maliyetleri 800 TL, yığma kagir yapılar 575 TL ve diğer yapılar 295 TL olarak belirleniyor.
Düzenlenen poliçelerin tarihinin tespiti ve diğer detayların öğrenilebilmesi amacıyla DASK poliçe sorgulama işlemleri internet aracılığıyla yapılabiliyor. DASK’ın resmi web sitesi olan dask.gov.tr ve e-Devlet platformu üzerinden gerçekleştirilebilen sorgulama işlemiyle; sigorta bedelinden bina detaylarına, poliçeyi düzenleyen şirketten sigorta bitiş tarihine kadar sayısız detaya ulaşılabiliyor.